Terapia EMDR – jak ruch gałek ocznych pomaga uporać się z traumą?

Marzena Studniarek-Krzywda

Terapia EMDR jak ruch gałek ocznych pomaga uporać się z traumą

Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) to nowoczesna metoda psychoterapeutyczna, która wykorzystuje ruchy gałek ocznych do przetwarzania i łagodzenia negatywnych skutków traumatycznych wspomnień. Choć brzmi to zaskakująco, liczne badania potwierdzają jej skuteczność, zwłaszcza w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD).

Terapia EMDR pomaga pacjentom zintegrować traumatyczne doświadczenia w bezpieczny sposób, co pozwala zmniejszyć intensywność emocji oraz negatywnych myśli związanych z traumą. Dzięki zastosowaniu naprzemiennych ruchów oczu lub innych form stymulacji bilateralnej, mózg jest stymulowany do bardziej adaptacyjnego przetwarzania wspomnień. Metoda ta zyskuje coraz większe uznanie na całym świecie i jest rekomendowana przez wiele organizacji psychoterapeutycznych jako skuteczne narzędzie w pracy z traumą oraz innymi zaburzeniami lękowymi. EMDR jest również stosowana w terapii zaburzeń depresyjnych, fobii czy zaburzeń odżywiania.

Na czym polega terapia EMDR?

Podstawowa idea EMDR opiera się na teorii, że traumatyczne wspomnienia, które nie zostały w pełni przetworzone, mogą wywoływać uciążliwe objawy, takie jak lęk, depresja czy nawroty nieprzyjemnych emocji. Terapia polega na jednoczesnym przywoływaniu traumatycznych przeżyć oraz wykonywaniu kontrolowanych ruchów oczu, co pomaga „przetworzyć” wspomnienia w mózgu, redukując ich emocjonalny ciężar.

Podczas sesji terapeutycznej pacjent skupia się na wybranym wspomnieniu, a terapeuta prowadzi go przez serię ruchów oczu lub innych form stymulacji bilateralnej, takich jak delikatne dotykanie naprzemienne rąk. Ten proces wspomaga naturalne mechanizmy samoregulacji mózgu, umożliwiając integrację traumatycznych doświadczeń z bardziej adaptacyjnymi myślami i uczuciami. W efekcie pacjent zaczyna postrzegać przeszłe wydarzenia w sposób mniej bolesny i bardziej obiektywny. Terapia EMDR jest zazwyczaj krótkoterminowa, a jej efekty mogą być zauważalne już po kilku sesjach, co czyni ją wartościowym narzędziem w leczeniu zaburzeń związanych z traumą.

Historia i uznanie metody

Terapia EMDR została opracowana pod koniec lat 80. przez amerykańską psycholog Francine Shapiro, która zauważyła, że ruch gałek ocznych wpływa na zmniejszenie natężenia nieprzyjemnych wspomnień. Od tamtej pory metoda została wielokrotnie przebadana i uznana przez liczne organizacje, takie jak Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne czy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).

Dla kogo jest EMDR?

Początkowo EMDR była dedykowana osobom z PTSD, ale obecnie jest stosowana także w leczeniu m.in. zaburzeń lękowych, depresji, zaburzeń odżywiania, przewlekłego bólu czy uzależnień. Może być samodzielną terapią lub uzupełnieniem innych metod, np. terapii poznawczo-behawioralnej.

Dzięki swojej wszechstronności i skuteczności, EMDR zdobywa coraz większe uznanie w środowisku terapeutycznym na całym świecie. Coraz częściej jest wykorzystywana także w pracy z dziećmi oraz młodzieżą, a także w terapii osób doświadczających stresu pourazowego wynikającego z różnych sytuacji życiowych, takich jak wypadki, przemoc czy utrata bliskiej osoby. Ważnym elementem terapii jest indywidualne dostosowanie przebiegu sesji do potrzeb pacjenta, co pozwala na maksymalizację efektów leczenia. Wiele badań wskazuje, że EMDR nie tylko pomaga w redukcji objawów, ale również wspiera ogólną poprawę jakości życia i funkcjonowania emocjonalnego.

Jak wygląda sesja terapii?

Terapia EMDR składa się z kilku etapów, w trakcie których terapeuta prowadzi pacjenta przez proces przypominania traumatycznych zdarzeń, podczas gdy pacjent wykonuje rytmiczne ruchy oczu. Sesje trwają zwykle około godziny, a terapia obejmuje od 6 do 12 spotkań. EMDR nie wymaga szczegółowego opowiadania o traumie, co bywa mniej obciążające dla osób mających trudności z werbalizacją przeżyć.

Terapia EMDR to innowacyjne i skuteczne narzędzie w walce z traumą i innymi problemami psychicznymi. Dla wielu osób stanowi bezpieczną alternatywę lub uzupełnienie tradycyjnych form psychoterapii, oferując ulgę w cierpieniu i poprawę jakości życia.

EMDR wyróżnia się tym, że efekty terapeutyczne często pojawiają się już po kilku sesjach, co czyni ją szczególnie atrakcyjną dla osób poszukujących szybkiej pomocy. Ponadto, dzięki skupieniu się na przetwarzaniu wspomnień, terapia ta pomaga pacjentom zyskać większą kontrolę nad emocjami i reakcjami na stresujące sytuacje. Coraz więcej specjalistów docenia też jej holistyczne podejście, które integruje ciało i umysł, co przekłada się na trwałe zmiany w funkcjonowaniu psychicznym. W efekcie EMDR staje się wartościowym elementem nowoczesnej psychoterapii, wspierając pacjentów na różnych etapach ich zdrowienia.

Terapia EMDR w Centrum CBT

Jedną ze specjalistek pracujących w tym nurcie jest psycholożka i psychoterapeutka Marzena Studniarek, która od wielu lat wspiera osoby doświadczające skutków traumy i silnego stresu. Prowadzi terapię EMDR, pomagając pacjentom odzyskać równowagę emocjonalną i poczucie bezpieczeństwa w bezpiecznej, empatycznej atmosferze. Pani Marzena przyjmuje w Centrum CBT – możesz umówić się na wizytę, jeśli czujesz, że EMDR mogłaby być pomocna także dla Ciebie.

Autor tekstu:

Jestem psycholożką z wykształcenia i powołania, absolwentką psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od ponad dwudziestu lat pracuję w obszarze pomocy psychologicznej, edukacji i wsparcia osób w kryzysie.

Ukończyłam Akademię SET, uzyskując dyplom trenera EMDR (I i II stopnia, certyfikat 2024 – Anabel Gonzales, Hiszpania/Katowice). Obecnie kształcę się w czteroletniej Szkole Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej (CBT) w Centrum CBT EDU w Warszawie, a także w Programie Certyfikacyjnym w Diagnostyce Zaburzeń Związanych z Traumą (ESTD – Europejskie Towarzystwo Traumy i Dysocjacji), gdzie ukończyłam m.in. warsztat TADS I oraz zaawansowany kurs diagnozy zaburzeń pourazowych.

Doświadczenie zawodowe zdobywałam w licznych placówkach medycznych i akademickich, m.in. w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Poznaniu, Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. św. Jana Pawła II oraz Szpitalu Klinicznym im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie. Pracowałam tam jako psycholog, trener warsztatów dla kadry medycznej oraz nauczyciel akademicki.

Od wielu lat prowadzę również zajęcia dydaktyczne dla studentów i słuchaczy studiów podyplomowych w różnych ośrodkach akademickich, m.in. w:
– Instytucie Studiów Podyplomowych w Tychach,
– Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego,
– Wyższej Szkole Ekonomii i Informatyki w Krakowie,
– Uniwersytecie Jagiellońskim,
– Wyższej Szkole Zarządzania i Bankowości,
– Wrocławskiej Szkole Kształcenia Zawodowego,
– oraz Uniwersytecie Medycznym im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.

Jestem współautorką publikacji naukowych, w tym m.in. rozdziału „Syndrom gotowości do nauki nauczycieli w obecnym systemie edukacji dorosłych” (w: Wsparcie lokalnego rozwoju społecznego poprzez edukację osób dorosłych, WSEI, Kraków 2019) oraz współautorką rozdziałów w podręczniku „Interna Szczeklika” (Medycyna Praktyczna, Kraków), dotyczących opieki nad osobami osieroconymi oraz przygotowania ciężko chorych do umierania i śmierci.

W swojej pracy łączę wiedzę kliniczną, doświadczenie dydaktyczne i empatyczne podejście do drugiego człowieka. Bliskie są mi tematy traumy, żałoby, stresu przewlekłego oraz wsparcia osób w sytuacjach granicznych. Wierzę, że proces zdrowienia zaczyna się od bezpiecznej relacji – opartej na zaufaniu, uważności i autentycznym kontakcie.