Niezależność to jedna z cech, które rodzice często uważają za istotną u swoich dzieci w przyszłości. Chcą, aby ich potomstwo wyrosło w samodzielne, pewne siebie jednostki, zdolne do podejmowania własnych decyzji i radzenia sobie w życiu. Jednak, paradoksalnie, często okazuje się, że młodzież lubi ryzyko i często popełnia błędy. Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź na to pytanie kryje się w badaniach antropologicznych oraz w naszym zrozumieniu procesu dojrzewania.
Badania antropologiczne wykazują bowiem, że niezależność w dorosłym życiu jest ściśle związana z pewnymi cechami charakterystycznymi dla młodzieży.
Te cechy to:
- Podejmowanie ryzyka: nastoletni wiek jest okresem, w którym młodzi ludzie próbują różnych rzeczy, eksperymentują i uczą się nowych umiejętności. Podejmowanie ryzyka pozwala im zdobywać doświadczenie i wiedzę, co jest niezbędne do osiągnięcia niezależności w przyszłości.
- Ciekawość: młodzież jest często napędzana ciekawością. Chcą odkrywać nowe wrażenia, doznania i poznawać świat wokół siebie. To właśnie ciekawość prowadzi do eksploracji i zdobywania nowych umiejętności.
- Umiejętność dostosowania się do zmian w relacjach: nastoletni wiek to czas, kiedy zmieniają się relacje z rówieśnikami i członkami rodziny. Młodzież musi nauczyć się dostosowywać do tych zmian, co jest kluczowe w kontekście budowania niezależności.
Interesujące jest to, że te cechy obserwowane są u nastolatków z różnych kultur, niezależnie od tego, w jakim kręgu kulturowym się znajdują. Badania przeprowadzone przez Schlegela i Barry’ego (1991 r.) potwierdzają, że te cechy są uniwersalne wśród młodzieży.
Zdobywanie doświadczeń wiąże się z ryzykiem
Niezależność wiąże się z eksploracją, a eksploracja z kolei z ryzykiem. Młodzi ludzie często podejmują ryzykowne działania, co może prowadzić do błędów. Istnieje kilka powodów, dlaczego tak się dzieje:
- Rozwój mózgu: mózg młodych ludzi nadal się rozwija, zwłaszcza obszary odpowiedzialne za kontrolę impulsów i zdolność do przewidywania konsekwencji działań. To sprawia, że młodzież może podejmować decyzje impulsywne i ryzykowne.
- Wysoka impulsywność: nastolatkowie są często bardziej impulsywni niż dorośli. Mają tendencję do podejmowania szybkich decyzji bez długofalowego planowania.
- Potrzeba eksperymentowania: młodzież dąży do zdobywania doświadczenia poprzez próbowanie różnych zachowań, co czasem prowadzi do popełniania błędów.
Dlatego, jeśli rodzice chcą, aby ich dziecko było niezależne w przyszłości, powinni zrozumieć, że eksploracja, ryzyko i popełnianie błędów są nieodłącznymi elementami tego procesu. Oczywiście, ważne jest, aby te próby odbywały się w granicach rozsądku i bezpieczeństwa. To rodzice najlepiej znają swoje dzieci i wiedzą, gdzie przebiega ta granica.
Skłonność do eksploracji nowego
Warto zauważyć, że proces dojrzewania i eksploracji jest nie tylko charakterystyczny dla ludzi, ale również dla innych gatunków ssaków. Badania przeprowadzone przez Laviola i innych badaczy (2003 r.) wykazują, że wiele cech obserwowanych u młodzieży homo sapiens jest wspólne z dojrzewaniem innych gatunków ssaków.
Podsumowując, młodzież lubi ryzyko i często popełnia błędy, ponieważ jest to integralna część procesu dojrzewania i budowania niezależności. Badania antropologiczne i biologiczne potwierdzają, że cechy te są uniwersalne wśród młodzieży i innych ssaków. Dlatego, jeśli chcemy, aby nasze dzieci były niezależne, musimy zrozumieć, że eksploracja i podejmowanie ryzyka są naturalnymi krokami w kierunku osiągnięcia tego celu.
