W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się roli mikrobioty jelitowej w zdrowiu psychicznym. Z badań wynika, że mikroorganizmy żyjące w naszych jelitach mogą wpływać na nastrój, zdolności poznawcze, a nawet zdrowie psychiczne. To odkrycie doprowadziło do rozwoju nowej gałęzi suplementów diety – psychobiotyków. Ale czym dokładnie są psychobiotyki i jaki mają wpływ na nasze zdrowie?
Jelita naszym drugim mózgiem
Jelita to miejsce, gdzie żyją biliony bakterii, reprezentujących setki gatunków. Szacuje się, że w ludzkim organizmie jest dziesięć razy więcej bakterii niż komórek. Ta zbiorowość mikroorganizmów, zwana mikrobiotą, odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowiu.
Nie bez powodu jelita nazywane są „drugim mózgiem”. Tworzą one oś komunikacji z mózgiem, umożliwiając dwustronną wymianę sygnałów. Bakterie jelitowe mogą wpływać na nasz nastrój, zachowanie i ogólne samopoczucie. Gdy mikrobiota jest zaburzona, cierpi na tym cały organizm, co może prowadzić do rozwoju różnych chorób, w tym zaburzeń psychicznych, takich jak stany lękowe. To odkrycie zainspirowało naukowców do poszukiwania sposobów na wsparcie zdrowia psychicznego za pomocą odpowiednich suplementów – psychobiotyków.
Psychobiotyki – co to jest?
Termin „psychobiotyk” został wprowadzony w 2013 roku przez naukowców Teda Dinana i Johna F. Cryana. Psychobiotyki to suplementy diety, które zawierają żywe bakterie probiotyczne, wspierające zdrowie psychiczne poprzez wpływ na oś podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA). Działają one przez modulowanie mikrobioty jelitowej, co może prowadzić do zmniejszenia stanów zapalnych i poziomu kortyzolu – hormonu stresu.
Potencjał psychobiotyków
Psychobiotyki wpływają na organizm na trzy główne sposoby:
- Regulacja osi HPA: poprawiają odpowiedź organizmu na stres i zmniejszają stan zapalny.
- Wpływ na układ immunologiczny: wspomagają funkcje odpornościowe.
- Produkcja neuroprzekaźników: bakterie jelitowe produkują cząsteczki, takie jak serotonina, które mogą wpływać na nastrój i funkcje poznawcze.
Wyniki badań nad psychobiotykami są obiecujące. Spożywanie tych suplementów może stać się realnym sposobem na dbanie o zdrowie psychiczne oraz fizyczne.
Psychobiotyki dostępne bez recepty
Problemy z mikrobiotą jelitową są obecnie bardzo powszechne, co wynika m.in. z nadmiernego stosowania antybiotyków, złej diety czy długotrwałego stresu. Z tego powodu psychobiotyki stają się coraz bardziej popularne. Są one dostępne bez recepty i mogą wspierać zdrowie psychiczne poprzez wzbogacanie mikrobioty w dobroczynne bakterie.
Zrównoważona dieta a nasze zdrowie
Wprowadzenie zdrowej, zbilansowanej diety ma ogromny wpływ na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Dieta śródziemnomorska, bogata w owoce, warzywa, ryby i produkty pełnoziarniste, jest uważana za szczególnie korzystną dla mikrobioty jelitowej. Oprócz tego, fermentowane produkty, takie jak jogurt, kefir czy kimchi, mogą wspierać zdrowie mózgu.
Psychobiotyki, jako uzupełnienie diety, działają jak pożywka dla dobroczynnych bakterii jelitowych, co poprawia funkcjonowanie całego organizmu.
Psychobiotyki dla dzieci
Mikrobiota jelitowa zaczyna kształtować się już w momencie narodzin, a jej rozwój trwa przez całe dzieciństwo i okres dojrzewania. Wspieranie jej odpowiednią dietą i psychobiotykami może mieć kluczowe znaczenie dla rozwoju mózgu i zdrowia psychicznego dziecka.
Psychobiotyki są zalecane dla dzieci od 3. roku życia i mogą wspierać ich zdrowie poznawcze oraz emocjonalne.
Jakie bakterie są zawarte w psychobiotykach?
Najpopularniejszymi bakteriami zawartymi w psychobiotykach są:
- Lactobacillus: szczepy takie jak Lactobacillus helveticus Rosell-52, które poprawiają nastrój i jakość snu, a także działają przeciwzapalnie.
- Bifidobacterium longum Rosell-17: bakterie te zmniejszają objawy alergii, wspierają odporność i hamują rozwój chorobotwórczych mikroorganizmów w jelitach.
Podsumowanie
Mikrobiota jelitowa odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowiu psychicznym. Psychobiotyki, jako suplementy wspierające mikrobiotę, mogą przyczynić się do poprawy nastroju, zmniejszenia stresu oraz ogólnego dobrostanu. Ich stosowanie, w połączeniu ze zrównoważoną dietą, może mieć rewolucyjny wpływ na nasze zdrowie.
