Umiejętności społeczne to zdolności jednostki, które pozwalają na skuteczną i satysfakcjonującą komunikację z innymi ludźmi. Ale jak się okazuje, wiele osób, a szczególnie dzieci, mierzy się dzisiaj z wyzwaniami funkcjonowanie we współczesnym społeczeństwie.
Dlatego o tym, czym jest trening umiejętności społecznych, jak wyglądają spotkania, jakie umiejętności mogą nabywać pacjenci oraz jakie są zalety terapii grupowej, opowiada psycholog, Natalia Budner.
Dla kogo jest trening umiejętności społecznych?
Trening umiejętności społecznych jest skierowany do osób, które posiadają trudności w funkcjonowaniu społecznym. Ucząc się skutecznej komunikacji, aktywnego słuchania i umiejętności rozwiązywania konfliktów, wzmacniając poczucie własnej wartości jednostki mogą nawiązywać zdrowie i satysfakcjonujące relacje z innymi ludźmi.
Jest to forma oddziaływań grupowych. W TUS mogą uczestniczyć zarówno dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym, jak i osoby dorosłe.
Czym są umiejętności społeczne i z jakimi problemami trafiają dzieci na warsztaty TUS?
Umiejętności społeczne to zdolności jednostki, które pozwalają na skuteczną i satysfakcjonującą komunikację z innymi ludźmi.
Uczestnikiem zajęć może być każdy, kto doświadcza trudności w funkcjonowaniu społecznym.
Warsztaty TUS są polecane dla dzieci z diagnozą spektrum autyzmu, zaburzeniami hiperkinetycznymi, jak również dla dzieci lękowych i wycofanych, a także zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Gdzie należy szukać spotkań TUS? Jak długi jest czas oczekiwania?
Treningi Umiejętności Społecznych organizowane są w wielu poradniach, ale również w szkołach i przedszkolach. Oczywiście może być taka sytuacja, że w danych grupach rekrutacja jest zamknięta, gdyż zajęcia się już rozpoczęły. W takiej sytuacji trzeba poczekać na kolejny cykl spotkań. Ale w niektórych placówkach jest możliwość dołączenia do grup w trakcie trwania TUS.
Jakie kryteria należy spełnić aby dołączyć do grupy?
Niezbędna jest konsultacja z jednym z prowadzących zajęcia.
Rozmawiamy wtedy z rodzicem o mocnych stronach dziecka, o trudnościach, które rodzic zauważa w codziennym funkcjonowaniu, o wyzwaniach, z jakimi mierzy się dziecko. Jest to istotne by stworzyć grupy jak najbardziej zbliżone do siebie, jeśli chodzi o poziom funkcjonowania, wiek oraz obszar ćwiczonych umiejętności.
Ile osób bierze udział w takich spotkaniach? Jak długo trwają?
Grupy liczą zazwyczaj od 4 do 8 uczestników. Chodzi o zachowanie kameralnego charakteru spotkań, aby każdy miał szansę się wypowiedzieć i w pełni skorzystać z prowadzonego warsztatu.
Trening trwa zwykle od kilku do kilkunastu tygodni (spotkania raz w tygodniu).
Jak przebiega trening umiejętności społecznych?
Spotkanie zaczynamy tzw. rundką, gdzie każdy ma szansę opowiedzieć o sobie. Dzielimy się z grupą tym, jakie emocje nam dziś towarzyszą. Chętni opowiadają o swoim bieżącym tygodniu, istotnych dla nich wydarzeniach. Następnie wprowadzamy dzieci w omawiany danego dnia temat i przechodzimy do zadania lub gry, która omawiany dziś obszar ma doskonalić. Dzieci pracują w grupie, nabywając nowe umiejętności komunikacyjne z rówieśnikami. Spotkanie kończymy tzw. rundką podsumowującą, która ma pokazać co udało się przekazać uczestnikom spotkania, co wyciągnęli dla siebie.
Jakie umiejętności mają podczas niego nabywać pacjenci?
To, co najistotniejsze, to uczestnicy doskonalą umiejętność tworzenia i utrzymywania relacji międzyludzkich. Uczą się skutecznej komunikacji z innymi, aktywnego słuchania, współpracy. Mają okazję poznać i zrozumieć perspektywę innych osób. Omawiamy obowiązujące w życiu normy i zasady, uczymy się ich przestrzegać.
Dzięki warsztatom, uczestnicy potrafią w bardziej konstruktywny sposób radzić sobie z emocjami dla nich trudnymi. Zajęcia ukierunkowane są również na budowanie poczucia własnej wartości, znajomości swoich mocnych stron, czy ćwiczeniu asertywności wobec innych.
Czy rodzice również biorą udział w spotkaniach?
Rodzice biorą udział w konsultacji przed rozpoczęciem zajęć. Pozwala to na jak najlepsze dopasowanie uczestnika do konkretnej grupy. Rozmowa z rodzicami o trudnościach w funkcjonowaniu dziecka jest też pomocna przy planowaniu zakresu oddziaływań terapeutycznych.
Dzięki temu wiemy, w jakich obszarach uczestnicy grupy potrzebują największego wsparcia.
Natomiast w czasie spotkań uczestnicy są na zajęciach bez opiekunów.
Rodzice mają również możliwość dodatkowej konsultacji z prowadzącym TUS. Podczas takiego spotkania można podsumować wypracowane umiejętności oraz to co wymaga usprawnienia i zaopiekowania.
Jakie są zalety terapii grupowej?
Myślę, że wartościowa jest możliwość przebywania z osobami, które mogą mieć podobne trudności, które zmagają się z podobnymi wyzwaniami w życiu codziennymi. To zdecydowanie zbliża i ułatwia przyswajanie terapeutyczne.
Dużą zaletą jest poczucie akceptacji i budowanie kompetencji społecznych w zaufanej grupie, w której uczestnicy czują się bezpiecznie, komfortowo. Osoby te mają szanse przećwiczyć nabyte umiejętności, a następnie wdrożyć je w życiu codziennym, co wpływa znacząco na poprawę ich funkcjonowania.
