Rodzicielstwo to jedno z największych wyzwań życiowych, a jednocześnie obszar, w którym brakuje ustrukturyzowanej edukacji. Wielu rodziców działa intuicyjnie, często nieświadomie powielając wzorce wyniesione z własnego dzieciństwa. Jak zatem skutecznie wspierać rodziców, by mogli tworzyć bezpieczne, pełne akceptacji środowisko dla swoich dzieci? Odpowiedzią na to pytanie jest certyfikowany program „Wystarczająco dobre rodzicielstwo”, oparty na Terapii Schematu i badaniach nad podstawowymi potrzebami emocjonalnymi dziecka.
To unikalne szkolenie, prowadzone przez dr. Johna Philipa Louisa, twórcę modelu i programu, pozwala specjalistom pracującym z rodzinami zdobyć praktyczne narzędzia do wspierania rodziców. Uczestnicy nie tylko pogłębiają wiedzę na temat pozytywnych i destrukcyjnych wzorców wychowawczych, ale również uzyskują uprawnienia do prowadzenia grup rodzicielskich.
W rozmowie z Mają Branką, kierowniczka ds. szkoleń i rozwoju w Centrum Szkoleń CBT EDU, przyjrzymy się bliżej temu, co wyróżnia ten program na tle innych metod wsparcia rodzicielskiego, jakie kluczowe założenia Terapii Schematu są jego fundamentem oraz w jaki sposób pomaga on w budowaniu zdrowych relacji rodzic–dziecko.
Zapraszamy do lektury.
Co sprawia, że program „Wystarczająco dobre rodzicielstwo” jest unikalny na polskim rynku szkoleń dla specjalistów pracujących z rodzinami? Jakie kluczowe elementy wyróżniają ten certyfikowany program na tle innych metod wsparcia rodzicielskiego?
To metoda oparta na koncepcji Terapii Schematu i podstawowych potrzeb emocjonalnych dziecka. Oba podejścia są bardzo dobrze zbadane, zarówno jako podejście terapeutyczne, jak i analiza zachować rodzicielskich. To, co wyjątkowe w naszym szkoleniu, to po pierwsze to, że prowadzone jest przez autora modelu i programu „Wystarczające dobre rodzicielstwo” – dr. Johna Philipa Louisa, a po drugie, że jego ukończenie uprawnia do prowadzenia grup rodzicielskich (do 15 osób). Nikt inny nie ma uprawnień do certyfikowania w tym programie. Trzeci ważny wątek, to że kompetencje rodzicielskie są pokazane – i zbadane – zarówno od strony pozytywnych wzorców rodzicielskich (które zaspokajają podstawowe potrzeby emocjonalne i prowadzą do rozwoju pozytywnych schematów), jak i negatywnych wzorców rodzicielskich, które w efekcie wykształcają nieadaptacyjne schematy, którymi później zajmujemy się w Terapii Schematu. Szkolenie opiera się na praktycznych i konkretnych wskazówkach związanych z zaspokajaniem potrzeb emocjonalnych na różnych etapach życia dziecka. Rodzicielstwo jest trudne, a przecież nikt nie uczy nas, jak być wystarczająco dobrym rodzicem. Ten program to pokazuje i uczy jak prowadzić grupy dla rodziców.
Jakie są główne założenia Terapii Schematu, które stanowią fundament szkolenia?
Najważniejsze założenie to właśnie waga podstawowych potrzeb emocjonalnych. Bo od ich spełnienia w dzieciństwie zależy w dużej mierze nasz dobrostan. Zaspokojenie tych potrzeb prowadzi do rozwinięcia się pozytywnych schematów, a brak zaspokojenia prowadzi do wykształcenia się schematów negatywnych. Jest ich 18 i praca nad tymi schematami stanowi istotę Terapii Schematu. Przy czym schemat rozumiany jest jako ogólny, wszechogarniający, znacząco dysfunkcjonalny wzorzec, który składa się ze wspomnień, emocji, przekonań oraz doznań cielesnych. Schemat dotyczy nas jako jednostki i naszych relacji z innymi. Schematy kształtują się w dzieciństwie lub okresie dojrzewania, dlatego tak ważne są interakcje z opiekunami i dobre rozumienie, jak nasze zachowania mogą wpływać na dzieci.
W jaki sposób szkolenie pomaga uczestnikom lepiej rozumieć potrzeby emocjonalne dzieci i budować z nimi bezpieczne więzi?
Szkolenie oparte jest o badania dotyczące potrzeb. Mamy więc określony, empirycznie potwierdzony katalog potrzeb oraz praktyczne wskazówki jakie zachowania rodzicielskie prowadzą do ich zaspokojenia, bądź też nie. Po szkoleniu specjaliści będą wiedzieć, jakie są te potrzeby, jak je zaspokajać, jakie będą konsekwencje niezaspokojenia i jakie konkretne wzorce zachowań rodzicielskich sprzyjają, bądź nie, dobrostanowi dziecka. Będą wtedy w stanie wspierać rodziców w rozwiązywaniu rodzicielskich wyzwań oraz prowadzić dla nich grupy warsztatowo-psychoedukacyjne.
Jakie narzędzia i techniki są przekazywane, aby rodzice mogli tworzyć środowisko pełne akceptacji?
Szkolenie ma charakter praktyczny – na które składają się wykłady, warsztaty, studia przypadku, czyli konkretne sytuacje rodzicielskie na różnych etapach życia dziecka, osadzone w kontekście potrzeb. Dodatkowo będą to również informacje dotyczące prowadzenia grup dla rodziców.
Czy mogłaby Pani opisać, jakie kompetencje w zakresie przywiązania, autonomii, wyznaczania granic czy naprawiania relacji będą kształtowane?
Kluczowa kompetencja to rozumienie jakie i które zachowanie rodzicielskie wspiera zaspokojenie danej potrzeby, a jakie nie. Umiejętność rozróżnienia co jest dobrym, a co nieadaptacyjnym wzorcem rodzicielskim, uczy świadomie podejmować decyzję, co robić, żeby być wystarczająco dobrym rodzicem. Kolejna kompetencja, to cały zestaw podpowiedzi dotyczących rytuałów rodzinnych, ale też umiejętności rozwiązywania trudnych sytuacji rodzicielskich, które pokazują, jak w danej sytuacji zachować się jako rodzic. Niestety nie zawsze nasza intuicja prowadzi nas w dobrym kierunku, zwykle powielamy wzorce, których sami doświadczyliśmy.
Jakie korzyści płyną z uzyskania certyfikacji uprawniającej do prowadzenia grup rodzicielskich? W jaki sposób uczestnicy mogą wykorzystać zdobyte kwalifikacje w swojej praktyce zawodowej?
Szkolenie uprawnia do prowadzenia grup dla rodziców do 15 osób. Grupy takie, z wystandaryzowanym programem, można prowadzić w różnych kontekstach – instytucjach edukacyjnych, poradniach, w ramach praktyki prywatnej. Każda przestrzeń, w której pracują specjaliści zajmujący się dziećmi i młodzieżą, i w których będzie gotowość do poprowadzenia grup rodzicielskich – można takie szkolenie przeprowadzić.
Dlaczego interaktywne podejście i warsztatowe metody pracy są kluczowe w tym programie? Jakie formy praktycznych ćwiczeń są stosowane, aby ułatwić uczestnikom przyswajanie nowych umiejętności?
Moim zdaniem kluczowa jest możliwość przećwiczenia, sprawdzanie na sobie, przedyskutowania wątpliwości. Jak wiemy, rozumieć i się z czymś zgadzać, to niestety nie to samo, co wiedzieć jak to zrobić. Warsztat stacjonarny i praktyczne ćwiczenia dają możliwość sprawdzenia w bezpiecznych warunkach dane zachowanie, zderzyć swoje myśli z innymi specjalistami, wyjaśnić wątpliwości i w końcu, poznać ludzi i nawiązać nowe kontakty.
Jakie są najczęstsze wyzwania, z którymi borykają się rodzice, a które ten program ma na celu pomóc rozwiązać? Czy szkolenie koncentruje się na przeciwdziałaniu destrukcyjnym schematom wychowawczym?
Tak jak powiedziałam wcześniej, nikt nas nie uczy jak być rodzicem, i nawet jak mamy najlepsze intencje i chęci, możemy powielać zachowania, które niekoniecznie służą dziecku. Na każdym etapie życia dziecka wyzwania mogą być inne, ale to, co jest kluczowe, to zbudowanie bezpiecznej więzi, otwartość emocjonalna, rozumienie świata z dziecięcej perspektywy, wyznaczanie realistycznych granic i rozwijanie autonomii, ale też stwarzanie czasu i przestrzeni na zabawę. To właśnie są te podstawowe potrzeby emocjonalne. Jak dowiemy się co służy, a co nie, i będziemy mieć chęć i gotowość by te zachowania wdrażać, to jest duża szansa, że uda nam się stare wzorce przełamać. Widzę to też z perspektywy gabinetu terapeutycznego – bardzo trudno, nawet przy dobrych intencjach i chęciach – dawać to, czego się samemu nie dostało. Dlatego tak ważna jest okazja, żeby się nauczyć co robić, czego nie robić, jak coś trudnego powiedzieć, a co nie pomoże rozwiązać trudnej sytuacji wychowawczej.
Jak program „Wystarczająco dobre rodzicielstwo” wspiera specjalistów w pracy interdyscyplinarnej?
Program ten – oprócz psychoterapeutów – mogą też realizować psychoterapeuci środowiskowi, nauczyciele, psychologowie szkolni, pedagodzy oraz inni specjaliści wspierający dzieci i młodzież. To dobra okazja, żeby się razem spotkać, wymienić doświadczeniami i zobaczyć jak wzajemnie można wspierać własne oddziaływania.
