Czy wiesz czym jest mizofonia? Jak wygląda życie osób z tą przypadłością? Z jakimi problemami się mierzą? Otóż mizofonia to nadwrażliwość na niektóre dźwięki, jak chociażby takie, jak np. chrapanie, mlaskanie, siorbanie czy pociąganie nosem. Dla osób nadwrażliwych dźwiękowo, wybrane odgłosy mogą je wytrącać z równowagi, nie pozwalają skupić się na czymś innym i generują szereg negatywnych emocji. I właśnie te negatywne emocje mogą być same w sobie niebezpieczne, gdyż są to złość, gniew, obrzydzenie, ale także poczucie rezygnacji, bezsilności, zmęczenia i frustracji. Niestety, nie istnieje lek na mizofonię, a jedyną formą wsparcia jest psychoterapia.
Okazuje się, że mizofonia jest wciąż bardzo słabo rozpoznanym zaburzeniem, nawet wśród specjalistów – psychiatrów i psychoterapeutów. Niewielu z nich pochyla się nad tematem i jest w stanie odpowiednio pomóc pacjentom z ich zaburzeniami z obszaru nadwrażliwości na dźwięki.
A do gabinetów coraz częściej zgłaszają się osoby, przedstawiające opis swoich dolegliwości oraz historię nieudanych najczęściej poszukiwań pomocy. Bo terapia mizofonii jest niezwykle ciekawym, ale też niełatwym wyzwaniem dla terapeuty — przede wszystkim z racji tego, że wciąż stosunkowo niewiele wiemy na jego temat i nie posiadamy jednoznacznych wytycznych, czyli tak zwanych protokołów leczenia.
Mizofonia z perspektywy pacjenta
Mizofonia to zaburzenie, na które nie ma lekarstwa, a którego objawy można łagodzić odpowiednią terapią, wsparciem i metodami radzenia sobie z nim. Tym samym już dla samego pacjenta dużym wyzwaniem w terapii jest zaakceptowanie faktu, że mizofonia będzie mu towarzyszyć przez całe życie i stanowi zazwyczaj trwałą charakterystykę — pewną tendencję, z którą w mniejszym lub większym stopniu borykać się będzie w przyszłości.
Warto też mieć świadomość, że mizofonia jest znaczącym obciążeniem dla pacjenta — przede wszystkim utrudnia funkcjonowanie z innymi ludźmi, funkcjonowanie w codziennych aktywnościach, ogranicza życie towarzyskie i spotkania w miejscach, gdzie będzie narażony na drażniące dźwieki. A nieleczona mizofonia, a w ślad za tym izolowanie się od ludzi i od świata, może predysponować do rozwoju wtórnych zaburzeń, takich jak np. zaburzenie depresyjne.
Objawy mizofonii
Częstym objawem mizofonii jest nadwrażliwość na dźwięki jedzenia — to najczęstszy problem wskazywany przez pacjentów. W teorii spektrum dotkliwych dźwięków jest nieograniczone. Natomiast w praktyce, poza typowymi odgłosami jedzenia, mlaskania i siorbania, drażniące bywają inne powtarzające się dźwięki, wydawane przez ludzi, jak stukanie palcami czy pstrykanie długopisem. Ciekawą odnogą mizofonii jest mizokinezja — czyli selektywna nadwrażliwość na specyficzne rodzaje ruchu.
Jak odróżnić mizofonię od innych zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych?
Mizofonia dość często współwystępuje z innymi zaburzeniami. Najczęściej towarzyszy jej nadwrażliwość dźwiękowa, czyli hiperakuzja. Natomiast zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne ma swoje bardzo wyraziste, odrębne od mizofonii charakterystyki. Ale aby tak się stało potrzebna jest właściwie postawiona diagnoza przez specjalistę. To co, natomiast, wyróżnia mizofonię, to jej selektywny charakter — czyli nadwrażliwość dotyczy pewnej wąskiej grupy dźwięków, zazwyczaj względnie cichych, najczęściej powodowanych przez ludzi, czemu towarzyszy bardzo gwałtowny i silny sposób reagowania — poprzez złość, gniew, ból, czy obrzydzenie.
Leczenie mizofonii – terapia szyta na miarę potrzeb pacjenta
W terapii mizofonii niezwykle ważne jest właściwe postawienie diagnozy, jak również konceptualizacja, czyli określenie tych jednostkowych charakterystyk zaburzenia. Dopiero wtedy można zacząć planować terapię, która musi być dopasowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dlatego kluczową kwestią jest precyzyjne rozpoznanie mechanizmu mizofonii u danej osoby. I dopiero wtedy, w zależności od rozpoznanych mechanizmów, terapeuta powinien dobierać adekwatne metody i techniki terapii.
Natomiast samo leczenie poprzez terapię powinno oddziaływać na pacjenta na wielu poziomach — na procesy uwagowe, motywacyjne, starając się rozbudowywać sieć skojarzeń i znaczeń, jakie umysł pacjenta nadał bodźcom mizofonicznym. Terapia powinna śledzić i modyfikować charakterystyki osobowościowe i temperamentalne, które mogą nasilać mizofonię.
Terapia mizofonii, to nauczenie się funkcjonowania z nią
Jeśli pacjent zauważa u siebie cechy charakterystyczne dla mizofonii, warto zgłosić się do psychologa i psychoterapeuty, który zajmuje się terapią tego typu zaburzeń. Zgłoszenie się należy rozważyć szczególnie, kiedy nadwrażliwość zaczyna utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Terapia mizofonii powinna nieść ze sobą łagodzenie objawów i nauczenie pacjenta jak najlepiej radzić sobie z tą charakterystyką. I co ważne, dla większości pacjentów poprawa funkcjonowania jest jak najbardziej możliwa.
Specjaliści od mizofonii
Idealnie byłoby wdrożyć oddziaływania terapeutyczne jak najwcześniej. Dlatego jeśli obserwujesz u siebie lub u bliskich osób objawy charakterystyczne dla mizofonii lub nadwrażliwości dźwiękowej, nie zwlekaj – zgłoś się do specjalisty, który pomoże w postawieniu właściwej diagnozy i pokieruje dalszym procesem terapii.
