Rozpowszechnienie samouszkodzeń wśród młodzieży jest trudne do oszacowania, ale różne źródła wskazują, że mieści się ono w zakresie od 6% do 17%. Badania pokazują, że samookaleczenia są częstsze u dziewcząt niż u chłopców. Dlaczego młodzi ludzie decydują się na takie drastyczne działania?
Samouszkodzenia to trudny temat, który staje się poważniejszy wraz z początkiem okresu dojrzewania. Mimo że u dzieci stanowi to rzadkość, wśród młodzieży jest problemem coraz bardziej powszechnym. Warto zgłębić tę trudną kwestię, aby lepiej zrozumieć, dlaczego tak wiele młodych osób sięga po tak drastyczne metody radzenia sobie z emocjami.
Przyczyny samookaleczeń są zróżnicowane i trudne do uchwycenia w jednym zdaniu. To bardzo indywidualna sprawa, która wynika z wielu czynników. Często mówimy o tym, że jest to sposób na radzenie sobie z emocjami, ale sama koncepcja wydaje się być zbyt uproszczona. Dla wielu młodych osób samookaleczenia stanowią próbę zrozumienia i kontrolowania swojego ciała oraz uczuć.
Formy samookaleczeń
Samouszkodzenia mogą przybierać różne formy. Przeważająca część przypadków to nacinanie skóry, z czego aż 59,2% odnosi się do ran na ramionach, dłoniach, udach i nogach. Mniej popularne są okaleczenia na twarzy, torsie, piersiach czy genitaliach. Inne formy samouszkodzeń to poparzenia ciała substancjami chemicznymi lub parą wodną, zadawanie sobie ciosów lub obijanie się o ściany, a nawet próby uduszenia się. Wszystkie te działania są jednak pozbawione intencji samobójczej, choć niekiedy kończą się poważnymi obrażeniami ciała.
Dla wielu młodych osób, samookaleczenia stają się sposobem na radzenie sobie z napięciem, lękiem czy uczuciem pustki. Przez chwilę po odniesieniu obrażeń, skupiają się na bólu fizycznym, który staje się dla nich bardziej zrozumiały niż ich wewnętrzne emocje. To jednak krótka ulga, która nie rozwiązuje problemów, a jedynie na chwilę je zaciemnia.
Badania wykazują, że młodzież, która samookalecza się, ma wyższą tendencję do występowania różnych zaburzeń psychicznych, myśli samobójczych oraz prób samobójczych. Dlatego każdy przypadek samouszkodzenia powinien być traktowany bardzo poważnie. Młodzież potrzebuje wsparcia i pomocy specjalistów, którzy pomogą jej zrozumieć i radzić sobie z emocjami w zdrowszy sposób. Każdy przypadek samouszkodzenia powinien być bezwzględnie skonsultowany ze specjalistą, aby zapewnić młodym osobom najlepszą opiekę i wsparcie.
Jak rozpoznać samookaleczenia u dzieci i młodzieży? – sygnały alarmowe
Rodzicom i opiekunom, nie zawsze jest łatwo rozpoznać, że dziecko się samouszkadza. Jednak istnieją pewne znaki, które mogą wskazywać na obecność tego trudnego zachowania. Oto kilka sygnałów alarmowych, na które warto zwrócić uwagę:
- Blizny na ciele dziecka: blizny, które wydają się podejrzane, zwłaszcza gdy znajdują się na łatwo dostępnych obszarach ciała, mogą być znakiem, że dziecko próbuje ukryć swoje samookaleczenia.
- Częste rany/nacięcia na ciele: jeśli zauważysz, że dziecko ma częste rany lub nacięcia w podobnych okolicach ciała, a te rany źle się goją, może to być oznaka samouszkodzenia.
- Izolowanie się: jeśli dziecko nagle zaczyna się izolować od rodziny i przyjaciół, unika kontaktu z innymi ludźmi i wycofuje się, warto zwrócić uwagę. Samookaleczające się dzieci często próbują ukrywać swoje zachowanie przed innymi.
- Zbieranie potencjalnych narzędzi: dziecko może zacząć gromadzić przedmioty, które mogą służyć do samookaleczeń, takie jak żyletki, pinezki, kawałki szkła, co może być znakiem, że ma tendencje do samouszkodzeń.
- Zmiana w sposobie ubierania się: jeśli zauważysz, że dziecko przestaje pokazywać części ciała, które wcześniej chętnie prezentowało, np. zakrywając się długimi rękawami lub spodniami w upalne dni, może to sugerować próby ukrywania swoich ran.
- Odmowa udziału w aktywnościach: jeśli dziecko nagle rezygnuje z wcześniej lubianych aktywności, zwłaszcza tych wymagających odsłonięcia ciała, może to być sygnałem, że próbuje uniknąć sytuacji, w których inni mogą zauważyć jego rany.
- Używanie plastrów i środków dezynfekujących: jeśli zauważysz, że dziecko używa dużej ilości plastrów, środków odkażających i dezynfekujących bez widocznego powodu, może to sugerować próby ukrywania swoich samookaleczeń.
- Odmowa przebierania się przy innych: jeśli dziecko odmawia przebierania się przed innymi, zwłaszcza w przebieralni w szkole, mimo że wcześniej takie sytuacje nie stanowiły problemu, warto zastanowić się nad przyczynami tego zachowania.
Jeśli zauważysz którekolwiek z tych sygnałów lub masz podejrzenia, że dziecko może samookaleczać się, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą. Najlepiej jest skontaktować się z psychiatrą dzieci i młodzieży, który będzie w stanie zdiagnozować problem i zaplanować odpowiednie leczenie i wsparcie dla dziecka. Samouszkodzenia to trudny problem, ale z pomocą specjalistów można pomóc dzieciom wyjść z tej trudnej sytuacji.
