Zaburzenia tikowe są osobnym rozpoznaniem, które często współwystępuje z innymi chorobami. Szczególnie często u dzieci z zaburzeniami tikowymi występuje zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention deficit hyperactivity disorder – ADHD) lub zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Mogą współwystępować także zaburzenia afektywne, swoiste trudności szkolne, zaburzenia lękowe oraz zachowania agresywne. Tiki są stałym objawem zespołu Gillesa de la Tourette’a. Należy pamiętać, że zawsze mamy wtedy do czynienia ze współwystępowaniem zaburzeń, które wymagają zwykle osobnych interwencji z uwzględnieniem faktu, że dziecko ma kilka powiązanych ze sobą problemów.
Zaburzenia tikowe są charakteryzowane przez występowanie nagłych, powtarzających się ruchów lub dźwięków, zwanych tikami. Mogą to być mimowolne gesty, takie jak mruganie oczami, przekręcanie głowy, skrzypienie zębami, skurcze mięśniowe czy wydawanie dźwięków, na przykład kaszlenie, gardłowanie, chichotanie. Tiki mogą być zarówno prostymi ruchami lub dźwiękami, jak i bardziej skomplikowanymi sekwencjami.
Chociaż tiki same w sobie nie są objawem innych zaburzeń, często występują jako jeden z objawów współistniejących chorób. W przypadku dzieci z zaburzeniami tikowymi, często obserwuje się również inne zaburzenia neurologiczne lub psychiatryczne. Jednym z najczęstszych współistniejących zaburzeń jest zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Wiele badań wykazało, że około 50-60% dzieci z zaburzeniami tikowymi ma również ADHD.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) to kolejne zaburzenie, które często towarzyszy tikom. Osoby z OCD doświadczają natrętnych myśli i obaw, które prowadzą do wykonywania powtarzających się rytuałów lub czynności w celu złagodzenia lęku. Tiki mogą być obecne jako część tych obsesyjno-kompulsyjnych zachowań.
Ponadto, zaburzenia afektywne, takie jak depresja lub zaburzenia lękowe, mogą również współwystępować z tikami. Osoby z tikami mogą doświadczać epizodów nastroju depresyjnego, niepokoju, lęku lub innych zaburzeń emocjonalnych.
Zaburzenia tic-related learning difficulties (zaburzenia szkolne związane z tikami) to kolejny obszar, który może towarzyszyć zaburzeniom tikowym. Dzieci z tikami często mają trudności w skupieniu uwagi i kontrolowaniu swoich tików, co może wpływać na ich zdolność do nauki w szkole.
W niektórych przypadkach, zachowania agresywne również mogą występować razem z tikami. Dzieci z zaburzeniami tikowymi mogą wykazywać agresywne zachowania wobec siebie, innych osób lub otoczenia.
Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest unikalny i nie wszystkie dzieci z tikami będą miały współistniejące zaburzenia. W przypadku występowania współwystępujących zaburzeń, konieczne jest zindywidualizowane podejście terapeutyczne, uwzględniające wszystkie obecne objawy. Leczenie tych różnych zaburzeń może obejmować farmakoterapię, psychoterapię, terapię behawioralną lub kombinację różnych interwencji.
Podsumowując, tiki nie są objawem innych zaburzeń, ale mogą występować jako jeden z objawów współistniejących chorób, takich jak ADHD, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenia afektywne, trudności szkolne związane z tikami oraz zachowania agresywne. W przypadku diagnozy tych współistniejących zaburzeń, konieczne jest zastosowanie kompleksowego podejścia terapeutycznego, aby skutecznie zarządzać wszystkimi objawami i poprawić jakość życia pacjenta.
