Schematy w terapii schematów to jakby pamięć muzyczna naszego umysłu. Są to zakodowane w naszych mózgach ścieżki, które, choć na co dzień mogą być w uśpieniu, aktywują się w specyficznych sytuacjach, podobnie jak znajoma melodia powraca do nas, gdy usłyszymy tylko kilka jej taktów. To, co pojawia się wtedy w naszych myślach, emocjach i zachowaniach, to właśnie tryby schematów. Tryby te są wewnętrznymi stanami, które odzwierciedlają nasze wcześniejsze doświadczenia i w których przebywamy, gdy nasze schematy się uruchamiają.