Problemy natury psychicznej mogą pojawić się u każdego, niezależnie od wieku, stanu zdrowia, płci czy tzw. „odporności na stres”.
Oczywiście, u części społeczeństwa występowanie określonych zaburzeń może być bardziej prawdopodobne, uwzględniając predyspozycje genetyczne, wykonywany zawód i ogólny stan zdrowia.
Napady paniki to przykład jednego z wielu zaburzeń lękowych, które występują powszechnie. Szacuje się, że ataki paniki dotykają około 10-13% populacji.
W tym artykule wyjaśnimy czym są ataki paniki, jakie są ich przyczyny i jak leczyć zaburzenia lękowe?
Czym są ataki paniki?
Zaburzenie paniczne jest charakteryzowane przez nawracające, niespodziewane napady paniki, które występują bez konkretnego bodźca wywołującego. W trakcie tych ataków występuje nagły, silny wzrost strachu, który osiąga swoje apogeum zwykle w kilka minut.
Objawy ataków paniki
Objawy lękowe mogą obejmować różne symptomy, takie jak kołatanie serca, pocenie się, drżenie rąk, spłycenie oddechu, duszność, wrażenie dławienia się, nudności, bóle brzucha, zawroty głowy, przekonanie o zbliżającym się omdleniu, obawa przed utratą kontroli nad sobą czy poczucie, że się umiera.
Pierwsze oznaki i pełne objawy paniki pojawiają się nagle i trwają kilka lub kilkanaście minut. Najsilniejsze objawy utrzymują się od 5 do nawet 20 minut. Ataki paniki mogą występować epizodycznie, dezorganizując codzienne funkcjonowanie i uniemożliwiając skuteczne radzenie sobie z sytuacją i swoim stanem.
Jakie są przyczyny ataków paniki?
Napady paniki są zaburzeniem, które należy leczyć, jednak dokładne przyczyny ich pojawiania się i rozwoju nie są jeszcze w pełni poznane. Udowodniono jednak, że skłonność do ataków paniki może być dziedziczna. Ataki paniki mogą pojawić się w odpowiedzi na silny, przewlekły stres lub duże zmiany w życiu. Choroba ta częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn, ale może występować u osób w różnym wieku i płci.
Ataki paniki – rozpoznanie i postępowanie
W przypadku podejrzenia występowania lęku napadowego, specjaliści przeprowadzają szczegółowy wywiad, badanie lekarskie oraz badania laboratoryjne, aby postawić prawidłową diagnozę. Ważne jest również wykluczenie innych chorób psychicznych i somatycznych.
Leczenie ataków paniki
Pierwsze epizody napadów paniki mogą wystąpić już w dzieciństwie lub okresie dorastania. Najważniejsze jest rozpoznanie i pomoc psychologiczna, która umożliwi leczenie i poprawę funkcjonowania pacjenta. Leczenie ataków paniki i zaburzeń paniki obejmuje psychoterapię i farmakoterapię, mające na celu przywrócenie normalnego funkcjonowania pacjenta.
Psychoterapia
Jedną z najskuteczniejszych form leczenia ataków paniki jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Terapeuci uczą pacjentów rozpoznawania sytuacji, które wywołują ataki paniki. Terapia CBT obejmuje psychoedukację, trening autogenny, ćwiczenia oddechowe i metody relaksacji.
Farmakoterapia
Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu odpowiednich leków w celu zwalczania choroby lub zmniejszenia jej objawów. Lekami pierwszego wyboru w leczeniu ataków paniki są selektywne inhibitory wychwytu serotoniny (SSRI). Decyzję o rodzaju i dawce leku podejmuje lekarz.
Nie należy bagatelizować objawów ataków paniki, które wymagają specjalistycznej konsultacji. Nieleczone zaburzenia lękowe mogą przyczynić się do rozwoju innych, poważnych zaburzeń psychicznych i zachowań, takich jak uzależnienia i ryzyko prób samobójczych.
Napad paniki – co robić?
Jeśli ktoś doświadcza ataku lęku, warto podjąć pewne działania:
- Nawiązanie kontaktu Spróbuj uspokoić osobę i zapewnić ją o wsparciu i bezpieczeństwie.
- Relaksacja i stabilizacja: Pomóż osobie znaleźć wygodną i stabilną pozycję. Kontroluj oddech poprzez ćwiczenia oddechowe, które mogą pomóc w zregulowaniu tętna i oddechu. Odwróć uwagę osoby od ataku, zadając pytania niezwiązane z lękiem.
Podsumowanie
Ataki paniki są zaburzeniem lękowym, które może występować u osób w różnym wieku i płci. Objawy ataków paniki są nagłe i intensywne, towarzyszą im silne odczucia strachu oraz objawy wegetatywne. Ważne jest, aby osoby dotknięte zaburzeniem panicznym uzyskały odpowiednią diagnozę i wsparcie specjalisty. Terapia, zarówno psychoterapeutyczna, jak i farmakologiczna, może pomóc w złagodzeniu objawów i umożliwić pacjentom powrót do pełnego funkcjonowania.
