W obszarze zdrowia psychicznego często spotykamy się z terminami „choroba psychiczna” i „zaburzenie psychiczne”, które, choć pozornie synonimy, mają swoje subtelne różnice. Uzasadnienie dla preferowania sformułowania „zaburzenia psychiczne” nad „choroba psychiczną” znajduje się w międzynarodowej klasyfikacji ICD-10, gdzie precyzyjne określenie ma zasadnicze znaczenie.
Dlaczego „zaburzenie psychiczne”?
W ICD-10 uzasadnieniem dla używania terminu „zaburzenie” zamiast „choroba” jest chęć uniknięcia potencjalnych nieporozumień. Termin „choroba” często kojarzy się z fizycznym zahamowaniem funkcji organizmu, co nie zawsze odzwierciedla specyfikę problemów psychicznych. „Zaburzenie” jest używane w celu wskazania na istnienie układu klinicznie stwierdzalnych objawów lub zachowań, zazwyczaj związanych z cierpieniem i zaburzeniem funkcjonowania jednostki.
Definicja zaburzeń psychicznych w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego
W polskiej Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego termin „zaburzenia psychiczne” jest szeroko określony. Dotyczy on osób wykazujących zaburzenia psychotyczne, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenia czynności psychicznych, które według stanu wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych. Istotne jest, że osoba taka wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym.
Systemy klasyfikacyjno-diagnostyczne
Również w dziedzinie klasyfikacji i diagnozy zaburzeń psychicznych spotykamy się z dwoma głównymi systemami: DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) opracowywanym przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, oraz ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) tworzonym przez Światową Organizację Zdrowia.
W obu tych systemach terminologia „zaburzeń psychicznych” dominuje nad „chorobami psychicznymi”, co podkreśla podejście do psychopatologii jako dziedziny medycyny, która zajmuje się zróżnicowanymi formami dysfunkcji psychicznych.
Cierpienie i zaburzenie funkcjonowania
Dodatkowym uzasadnieniem dla używania „zaburzenia psychiczne” jest fakt, że te stany zaburzają funkcjonowanie jednostki i powodują cierpienie. To cierpienie może wynikać zarówno z samych objawów zaburzeń, jak i z trudności w dostosowaniu się do społeczeństwa.
W związku z powyższym, zastosowanie terminu „zaburzenia psychiczne” staje się bardziej precyzyjne i adekwatne do opisu różnorodności problemów psychicznych, uwzględniając zarówno objawy kliniczne, jak i ich wpływ na funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie.
Podsumowanie
Preferowanie terminu „zaburzenia psychiczne” nad „chorobą psychiczną” wynika z potrzeby precyzyjnego opisu problemów psychicznych oraz uniknięcia potencjalnych nieporozumień. W kontekście międzynarodowych klasyfikacji i polskich uregulowań prawnych, zastosowanie tego terminu umożliwia bardziej adekwatne opisanie specyfiki problemów psychicznych oraz dostosowanie się do zmieniającego się społecznego i medycznego kontekstu.
