W Polsce istnieje szereg instytucji i organizacji, których celem jest wspieranie dzieci i rodzin w trudnych sytuacjach życiowych. Poniżej przedstawiamy kilka z tych instytucji oraz ich główne zadania.
Ośrodek Pomocy Społecznej (OPS)
Ośrodek Pomocy Społecznej to jednostka organizacyjna w gminie, odpowiedzialna za świadczenie pomocy społecznej. Główne zadania OPS obejmują:
- Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych.
- Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno-rentowe.
- Przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych.
- Organizowanie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.
- Pracę socjalną.
- Prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych.
- Tworzenie systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną na poziomie gminnym.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR)
Jest to jednostka organizacyjna na poziomie powiatu, specjalizująca się w pomocy społecznej. Główne zadania PCPR to:
- Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa.
- Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych.
- Realizacja zadań wynikających z programów pomocy społecznej.
- Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki.
- Udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach.
Placówki Opiekuńczo-Wychowawcze
Placówki te mają na celu wsparcie dzieci i młodzieży z rodzin patologicznych lub trudną sytuacją materialną. Ich zadania obejmują:
- Łagodzenie niedostatku wychowawczego w rodzinie.
- Udzielanie wsparcia i pomocy rodzinie w wychowaniu.
- Eliminowanie zaburzeń zachowania.
- Kształtowanie prawidłowych nawyków i umiejętności.
- Przeciwdziałanie zagrożeniom niedostosowania społecznego.
- Wsparcie psychologiczne i materialne podopiecznych oraz ich rodzin.
- Placówki te dzielą się na opiekuńcze i specjalistyczne, oferując różnorodne formy wsparcia, takie jak zajęcia socjoterapeutyczne, korekcyjne, logopedyczne, czy pomoc w nauce.
Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne
Zadania poradni psychologiczno-pedagogicznych obejmują:
- Wspomaganie rozwoju dzieci i młodzieży.
- Profilaktykę uzależnień.
- Pomoc dzieciom i młodzieży z grup ryzyka.
- Wspieranie funkcji wychowawczej rodziny.
- Pomoc w diagnozowaniu i rozwijaniu możliwości uczniów.
- Pomoc dzieciom niepełnosprawnym lub z dysfunkcjami rozwojowymi oraz ich rodzicom.
Organizacje pozarządowe
Organizacje pozarządowe, takie jak fundacje, stowarzyszenia czy organizacje kościelne, angażują się w różnorodne działania na rzecz dzieci i rodzin. Ich praca opiera się na niezależności od władz państwowych i świadczeniu pomocy społecznej na zasadzie dobrowolności.
Kurator sądowy
Kurator sądowy to funkcjonariusz publiczny, który realizuje zadania związane z wychowaniem, resocjalizacją, diagnostyką i kontrolą osób objętych postępowaniem sądowym. Pracuje zarówno w środowisku podopiecznych, jak i w placówkach, takich jak zakłady karne, czy placówki opiekuńczo-wychowawcze.
Dom Samotnej Matki
Placówka ta wspiera samotne kobiety w ciąży i z małymi dziećmi. Oferuje zakwaterowanie, utrzymanie oraz pomoc w znalezieniu pracy i mieszkania. Opiekunowie społeczni pomagają również w zagwarantowaniu opieki nad dzieckiem.
Ośrodki wsparcia, Domy Pomocy Społecznej, Środowiskowe Domy Samopomocy
Działają zarówno w formie dziennych, jak i całodobowych placówek, publicznych i niepublicznych. Są skierowane m.in. do osób doświadczających przemocy w rodzinie i osób uzależnionych, oferując różnorodne formy wsparcia, poradnictwa, terapii indywidualnej i grupowej oraz diagnostyki psychologicznej. Cel główny to eliminacja przejawów niedostosowania społecznego i przygotowanie do samodzielnego życia, zgodnego z normami społecznymi i prawnymi.
